این تفاهم‌نامه که با هدف استفاده بهینه از منابع آب موجود در بخش کشاورزی، مدیریت و کاهش مصرف آب و نیز افزایش راندمان آبیاری در مزارع از طریق اصلاح الگوی کشت و روش‌های نوین آبیاری تدوین شده، با همکاری بهره‌برداران بخش کشاورزی و با نظارت متولیان حوزه کشاورزی، آب منطقه‌ای و اداره کل تعاون روستایی استان اردبیل به اجرا در می‌آید.
مدیرعامل آب منطقه ای استان اردبیل در آیین امضای این تفاهم نامه، رعایت الگوی کشت در مزارع و اراضی زراعی آبی، تحویل حجمی آب به زارعان و تعاونی‌های بهره‌بردار و تشکیل تشکل‌های آب‌بران را از مراحل اجرایی امضای این تفاهم‌نامه ذکر کرد.
دکتر علی حیدری، رعایت الگوی کشت و رعایت مصرف حجمی آب را از جمله اهداف این تفاهم نامه ذکر کرد و گفت: آیین نامه این تفاهم‌نامه نوشته شده و شیوه‌نامه اجرایی آن نیز تنظیم شده و با همکاری اداره کل تعاون روستایی، سازمان جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای اردبیل در سال زراعی پیش رو به اجرا در می‌آید.
وی، بخش کشاورزی را بزرگترین مصرف کننده منابع آب جاری و زیرسطحی استان اردبیل اعلام کرد و ادامه داد: این استان در زمینه تولید آب محدودیت و کمبود جدی دارد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای اردبیل افزود: اگر می‌خواهیم کشاورزی توسعه یافته و تداوم داشته باشد، باید در مدیریت مصرف آب کشاورزی، رعایت الگوی کشت و اجرای سامانه‌های آبیاری نوین و نیز شیوه‌های کشت تجدید نظر اساسی صورت گیرد.
وی بیان کرد: در سال زراعی که در اواخر آن قرار داریم، هفت هزار هکتار در اراضی دشت مغان و در پایاب سد خداآفرین به زیر کشت رفته و برای آبیاری این اراضی در هر ثانیه سه متر مکعب آب اختصاص یافته است که روند مصرف معقولی دارد.
حیدری اضافه کرد: اما در شبکه آبیاری قدیم و پایاب سد میل مغان، میزان مصرف آب بسیار بالاست به طوری که بر اساس استاندارد تعریف شده، برای اراضی زیر کشت در آن محدوده، در هر ثانیه باید ۳۰ متر مکعب آب اختصاص یابد که متاسفانه این رقم به ۸۰ متر مکعب در ثانیه رسیده است.
وی با بیان ضرورت حفظ منابع آب و حراست از کیفیت خاک از طریق آبیاری درست گفت: آبخوان دشت اردبیل که ظرفیت تولید سه میلیارد متر مکعب آب را دارد، به علت برداشت بی رویه در معرض تهدید جدی قرار گرفته و کیفیت آب در این دشت نیز به شدت افت کرده و بر کیفیت بازده خاک زراعی منطقه اثر منفی گذاشته است.
مدیرعامل آب منطقه‌ای اردبیل با اشاره به افت ۱۳ متری سفره‌های آب زیرزمینی دشت اردبیل، میزان کسری مخزن آبخوان دشت اردبیل را ۷۸۰ میلیون متر مکعب اعلام کرد و افزود: علاوه بر این، کیفیت آب دشت اردبیل بدتر و آب آن نیز شورتر شده است.
وی، آب، جهاد کشاورزی و زارعان را سه حلقه مهم تولید کشاورزی دانست و اظهار کرد: اگر کشاورزان و متولیان مدیریت مصرف آب، دست در دست هم ندهند و در مدیریت منابع موجود همکاری نکنند، پنج سال بعد در استان اردبیل با مشکل جدی تامین آب کشاورزی مواجه خواهیم شد.
حیدری، اصرار و تاکید امور آب بر مصرف بهینه آب را ناشی از وضعیت بد تامین و کمبود آب عنوان کرد و ادامه داد: ما بدخواه کشاورزان نیستیم ولی با پیش‌بینی وضعیت آینده و ضرورت تامین آب برای کشاورزان و لزوم مصرف بهینه منابع آبی موجود، در صدد آن هستیم که آب به عنوان سرمایه ملی و متعلق به مردم به شکل اصولی و درست مصرف شود.
وی با اشاره به پیش‌بینی آبیاری ۱۵ هزار هکتار از اراضی پایاب سد سبلان مشگین‌شهر گفت: هم‌اکنون به علت کمبود آب، تنها پنج هزار هکتار از این اراضی به زیر کشت آبی رفته و آب سد یامچی اردبیل نیز که برای آبیاری ۲۰ هزار هکتار از اراضی دشت اردبیل پیش‌بینی شده و شبکه آن نیز اجرا شده، تنها امکان آبیاری ۶ هزار هکتار را دارد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای اردبیل، میزان آب تولیدی در این استان را ۲.۴ میلیارد متر مکعب اعلام کرد و گفت: قرار است با اجرای طرح‌های در دست اجرا، با این میزان آب، سطح اراضی آبی استان از ۷۸ هزار هکتار به ۱۲۸ هزار هکتار افزایش یابد به شرطی که این منابع موجود، به شکل اصولی و مطابق با الگوی کشت و رعایت حجم تعیین شده برای هر منطقه و هر مزرعه مصرف شود.
وی اضافه کرد: در منطقه مغان بیش از یک میلیارد متر مکعب آب در حوزه کشاورزی مصرف می‌شود که بخش اعظمی از آن به علت استفاده نادرست تبخیر شده و از دست می رود و با توجه به کاهش منابع آب رود ارس، استفاده بهینه آب در آن منطقه نیز ضرورت جدی دارد.
