در نشست هم اندیشی مدیران آب و بهره برداران بخش کشاورزی مطرح شد؛

کارشناس مطالعات آبهای زیرزمینی شرکت آب منطقه ای اردبیل در این نشست گفت: به دلیل افت شدید تراز آب زیرزمینی در دشت اردبیل و کاهش ذخایر آبخوان، منابع آبی موجود در این دشت دیگر جوابگوی کشت محصولات پر آب بر نیست و کشاورزان باید نسبت به رعایت الگوی کشت متناسب با میزانِ آب در دسترس برنامه ریزی داشته باشند.

اسداله دیندار سوها افزود: بیش از 2 هزار و 100 چاه دارای  مجوز بهره برداری در بخشهای مختلف مصرف در دشت اردبیل فعال می باشد که متاسفانه میزان استخراج آب زیرزمینی در حال حاضر در این دشت بیش از ظرفیت انجام می گیرد و سالانه حدود ۲۰ میلیون متر مکعب بیشتر از تغذیه آبخوان برداشت و مصرف می گردد، و این موضوع وضعیت بحرانی آبخوان دشت را تشدید کرده است.

وی با بیان اینکه نزدیک به نیمی از منابع آب زیرزمینی در دشت اردبیل در سالهای گذشته مصرف شده است، اظهار داشت: تاکنون بیش از 800 میلیون مترمکعب از حجم آبهای زیرزمینی این دشت را مصرف کرده ایم و علاوه بر کاهش ذخایر منابع آبی با خطرات احتمالی فرونشست زمین نیز مواجه هستیم.

مهندس دیندار سوها همچنین یادآور شد؛ افزایش حفرِ چاه در سه دهه اخیر، توسعه اراضی زراعی بدون درنظر داشت راندمان تولید، عدم کاربرد روشهای نوین آبیاری و عدم کاشت گیاهان کم مصرف منجر به برداشت بی رویه از آبهای زیرزمینی در دشت اردبیل شده و این عوامل افت شدید آبهای زیرزمینی در دشت اردبیل را به دنبال داشته است.

وی با بیان اینکه دشت اردبیل متعلق به تمامی مردم و نسل ها است اظهار داشت: همه ما باید در حفاظت و صیانت از منابع آب تلاشهای خود را بکار گیریم تا نسل های آینده نیز از این نعمت الهی برخوردار شوند.

کارشناس مطالعات آبهای زیرزمینی شرکت آب منطقه ای اردبیل رعایت الگوی مصرف بهینه، استفاده از شیوه های مدرن آبیاری(خصوصا آبیاری تِیپ) و تسطیح و تجهیز اراضی کشاورزی، انتقال و توزیع آب با استفاده از لوله و هیدروفولوم در سطح مزارع، کشت محصولات کم آب برِ اقتصادی و روی آوردن به کشت های گلخانه ای را از راهکارهای اساسی برای برون رفت از این چالش، برای سالهای آتی عنوان کرد.

وی وضعیت کم بارشی چند ماه اخیر را متذکر شد و افزود: در حالی که حدود 4 ماه از سال آبی جدید و فصل بارندگی  می گذرد، متاسفانه تاکنون حدود ۵۵درصد سطح استان نسبت به آمار درازمدت بارش کمتری اتفاق افتاده و ادامه این روند، نگرانی ها از کاهش بارندگیها در ماههای آتی، نبود پوشش برفی مناسب در ارتفاعات و افزایش دما و تبخیر موضوع بحران آب در استان را تشدید خواهد کرد.

آنچه کشاورزان و مالکان چاههای کشاورزی در این جلسه مطرح کردند:

مالک چاه کشاورزی اهل روستای آقاباقر واقع در دشت اردبیل معتقد است جهاد کشاورزی باید از دو دهه قبل سیاست کشت محصول خاص برای هر منطقه را تعریف می کرد تا امروز با این معضل دست و پنجه نرم نکنیم.

وی در ادامه گفت: اگر روزی به ما تکلیف می کردندکه سطح کشت محصول سیب زمینی را باید پلکانی و سال به سال پایین بیاوریم حالا با این وضعیت روبرو نمی شدیم و شاید در عرض چند سال  کشاورز به این باور می رسید که منابع آب کاهش می یابد پس باید در مصرف آب صرفه جویی کنم و کمتر کشت کنم.

کشاورز دیگر اهل روستای پیراقوم واقع در دشت اردبیل معتقد است که دولت همراهی خوبی با کشاورزان در سالهای گذشته نداشته است و این موضوع عامل اصلی وضعیت منابع آب در حال حاضر است.

وی معتقد است اگر دولت کنتور هوشمند و حجمی را در اختیار کشاورز و مالک چاه قرار دهد، به سیاست های خود در کنترل مصرف آب کمک خواهد کرد و کشاورز خیلی راحت تر با این سیاست ها همراه خواهد شد.

کشاورز دیگری از روستای آراللو واقع در دشت اردبیل می گوید دولت در حل مشکل کشاورزان علی الخصوص در بحث بیمه عملکرد مناسبی ندارد و به هیچ وجه اقدامات خوبی در این راستا رخ نداده تا کشاورز را قانع به کاهش اراضی کشت و کنترل مصرف آب کند.

وی در ادامه تعویض نوع کشت و حضور کارشناسان کشاورزی در سر مزرعه و همراهی با کشاورز را تنها راهکار فعلی مدیریت مصرف آب عنوان کرد.

کشاورز دیگری که اهل روستای کرگان واقع در دشت اردبیل است گسترش صنعت و کارگاههای کوچک در سطح روستاها را مطرح می کند و می گوید که یکی از بهترین راهکار برای کنترل مصرف آب و کاهش سطح اراضی کشاورزی، حمایت دولت از روستانشین ها با سیاست ایجاد صنعت و کارگاههای کوچک باید باشد.

کشاورز و مالک چاه از روستای رضی آباد واقع در دشت اردبیل نیز عنوان کرد که کشاورز امروز فهم دقیقی از نوع کشت ندارد و این کارشناسان جهاد کشاورزی هستند که باید نوع کشت ما و ارائه محصولات کم آب بر را به ما ارائه دهند و در این موضوع در سه دهه اخیر کوتاهی شده است.

این بهره بردار بخش کشاورزی معتقد است رسانه ها و در راس آن صدا و سیما به جای پخش برنامه های بدرد نخور، در فصل غیرزراعی می تواند برنامه های توجیهی با حضور کارشناسان بخش آب و کشاورزی را بطور شبانه روزی پخش کند و در این فصل کشاورز فرصت مناسبی برای همراهی با این برنامه ها را دارد.

کشاورز دیگری از روستای نیار واقع در دشت اردبیل نیز گفت: دولت علاوه بر اینکه در دو دهه گذشته نباید هیچ مجوز چاه جدید نمی داد، بلکه در همین مدت باید با کف شکنی و افزایش عمق چاهها نیز مقابله می کرد که متاسفانه توجه جدی به این بحث طی سالیان گذشته نشده است.