خبرنگاران خبرگزاری های استان و مطبوعات محلی امروز پنج شنبه به منظور آشنایی با آخرین وضعیت شبکه مغان و اطلاع رسانی به افکار عمومی از مناطق مختلف سد و شبکه های آبیاری مغان بازدید نمودند.
مدیر امور منابع آب مغان صبح امروز در جریان بازدید خبرنگاران از قدیمیترین شبکه آبی مغان اظهار کرد: این شبکه که در پایین دست میل مغان قرار دارد سال 1337 با سردهنه و بندهای پوشالی مجهز احداث شده و تا 17 هزار هکتار توان پوشش آبیاری اراضی را داشته به طوری که تا سال 1347 از این شبکه بهرهبرداری میشده است.
شهبازی افزود: از سال 1352 با احداث سد میل و مغان و سد ارس و شبکه ی آبیاری مغان بهرهبرداری از این آبگیر و کانال از حیز انتفاع خارج شده بود که امسال به دلیل خشکسالی بیسابقه در مغان که در 40 سال اخیر بیسابقه بوده بر آن شدیم از این ظرفیت بالقوه استفاده نموده و آن را بالفعل تبدیل کنیم
مدیر امور منابع آب مغان تصریح کرد: ما به سرعت بهرهبرداری از این شبکه را با سردهنه و بند پوشالی که اجرایی شد در کاهش تنشهای آبی منطقه مغان با تزریق آب آن به کانالهای آبیاری استفاده کردیم تا بتوانیم با برداشت آب و همچنین انتقال به کانالهای آبیاری مغان در مقابله با کم آبی های ناشی از خشکسالی از این ظرفیت بیشترین استفاده را معمول نماییم.
شهبازی ادامه داد: در حال حاضر حدود یک مترمکعب در ثانیه آب در حال برداشت بوده که در سالهای آینده مطمئناً از ظرفیت کامل آن بهرهبرداری خواهیم کرد.
مدیر امور منابع آب مغان از کاهش 50 درصدی آب ورودی میل و مغان خبر داد و بیان کرد: سال قبل در همین مقطع زمانی ورودی سد میل و مغان بالغ بر 100 متر مکعب در ثانیه بوده که امسال به 50 متر مکعب در ثانیه کاهش یافته است و ما در حال حاضر با 50 درصد آب مورد نیاز مزارع زیر کشت ، شبکه را اداره می کنیم که کار خیلی بزرگی و بی نظیری در نوع خود می باشد.
شهبازی در خصوص سایر طرح هایی که به منظور بازگردانی آبهای خروجی از زهکشها در سطح شبکه برای کاهش کم آبی های ناشی از خشکسالی در شبکه ی مغان انجام گرفته اظهار داشت: ما در این مدت توانستیم با اقدامات سریع و بموقع و با اجرای طرح های متعدد بازگردانی اعم از بازگردانی آبهای برگشتی در زهکشهای باکس یک ، باکس 3 ، زهکش موازی آ ، زهکش تخلیه اسلام آباد ، زهکش مرزی ، باکس 2 و زهکش dr17 بالغ بر 90 میلیون متر مکعب از آبهای خروجی از کشور را به چرخه ی آبیاری شبکه بازگردانیم که اگر این پروژه ها انجام نمی گرفت مطمئناً خسارات جبران ناپذیری را از بابت خشکسالی در شبکه شاهد می بودیم علاوه بر آن با اطلاع رسانی های لازم کشاورزان را به انجام کم آبیاری - یک پشته در میان و حتی دو پشته در میان و آبیاری شبانه روزی ترغیب کردیم که در ابتدا به جهت نبود پذیرش و قبول واقعیت خشکسالی و الزامات محدودیتی آن در میان کشاورزان با تقابل عمده روبرو شدیم تا حدی که برخی از کشاورزان کم حوصله اقدام به تخریب دریچه ها و ایجاد اختلال در بهره برداری نمودند اما در ادامه با افزایش اطلاع رسانی های بیشتر و نمایش فعالیتهای شبانه روزی خود در بازگردانی آب زهکشها ، نصب پمپ های سیار در زهکشها برای برداشت آبهای خروجی ، ارائه بیل مکانیکی رایگان به زارعین برای برداشت آب از زهکشها ، حضور 24 ساعته عوامل توزیع و کارشناسان زراعی و آبیاری و نیروهای تعمیراتی در مسیر کانالها توانستیم بخش عمده ای از زارعین را با واقعیت خشکسالی و کم آبی روبرو ساخته و در گذر از بحران کم آبی آنها را با خود همراه سازیم . بطوریکه در ادامه زارعان بدون مقاومت و حتی با رغبت به آبیاری شبانه روزی ، تمکین به نوبت بندی و جیره بندی و قطعی متناوب کانالها ، برداشت کامل آبهای زهکشها ، کم آبیاری و حفاظت از دریچه ها همت نمودند .
وی در ادامه افزود: خشکسالی درس های بزرگ و مفیدی به زارعین و مسئولین صنعت آب منطقه داد که آموزش این درسها با ترویج و تبلیغ و برگزاری جلسات آموزشی ، شاید چندین سال طول می کشید . آب وافر در شبکه ی مغان در 40 سال گذشته بهره برداری هم زراعین را غافل از مصرف بهینه نموده بود و هم مسئولین را غافل از اجرای کامل این ضرورت کرده بود . امسال تجربیات مفیدی را در کوتاهترین زمان ممکن عملیاتی کردیم بازگردانی عمده ی آبهای خروجی ، نوبت بندی ، جیره بندی و قطعی منظم کانالها در کنار تحویل ساعتی که بنا داریم ان شاء الله برای اینکه این شیوه ها که منجر به مصرف بهینه حداکثری گردید در سطح شبکه نهادینه شود از ابتدای سالزراعی آتی حتی در صورت وقوع ترسالی هم این شیوه ها را با بازنگری فنی و علمی تر تداوم سازیم و به هیچ عنوان دیگر قصد نداریم فرهنگ مصرف بی رویه قبلی در منطقه تکرار شود .
شهبازی عنوان کرد: از زارعین منطقه نیز مطمئن هستیم درسهای خوبی از این خشکسالی آموختند که در این مدت ما نمونه های بیشتری از آنها را شاهد بودیم رجوع به سازمان آب برای اخذ راهنمایی جهت اجرای سیستم آبیاری قطره ای نواری در مزارع خود ، جلوگیری از خروج پایاب از مزارع ، انجام آبیاری شبانه روزی ، عملیاتی نمودن شیوه های کم آبیاری و تمکین به نوبت بندی از برخی از این آموزه های مفید بوده است. از همه مهمتر درسی که آموختند این بود که از این پس به هشدارهای امور آب در خصوص محدودیتهای ابلاغی در رابطه با سطوح کشت تابستانه عنایت بیشتری داشته باشند جالب آنکه در حال حاضر در خصوص کشت های بهاره و پاییزه نیز منتظر ابلاغ میزان محدودیتهای احتمالی هستند . این دستاوردها دستاوردهای مفیدی بوده اند که در کنار برخی کمبودهای ناشی از خشکسالی از این بلای آسمانی در منطقه حاصل گردید .
مدیر امور منابع آب مغان تصریح کرد: اگرچه با کم آبی های ناشی از خشکسالی در سطح شبکه روبرو بودیم اما با تلاشهای شبانه روزی پرسنل امور آب ، شرکت بهره برداری و همکاری نهادهای ذیربط همچون جهاد کشاورزی و پشتیبانی دستگاه های قضایی ، انتظامی و مرزبانی و فرمانداریها و همراهی و همیاری زارعین منطقه خوشبختانه هیچ مزرعه ای را نگذاشتیم با بی آبی مواجه گردد . البته طبیعتاً کم آبیاری در مزارع ناگزیر بوده و این موضوع هم اثراتی را در افت عملکرد نشان خواهد داد و طبیعت خشکسالی هم همین است.
شهبازی در ادامه اظهار داشت: امور آب مغان با رویکرد ایجاد پدافند غیر عامل و تجهیز شبکه به آمادگی رویارویی با خشکسالی در سالهای بعد بنا دارد ضمن بررسی و یافت منابع آب جایگزین همچون آبهای زیر زمینی ، نسبت به تسریع در لایروبی دریاچه ی مغان ، احداث سد بیله سوار ، پوشش بتنی کانال اصلی ، برداشت مابقی آبهای خروجی ، تفکیک خط انتقال آب شرب از کشاورزی ، پی گیری مدیریت بهم پیوسته سدهای ارس خداآفرین و شبکه ی مغان ، ساخت دریچه های مقاوم ، تهیه و تدوین دستورالعمل بهره برداری شبکه در دوره خشکسالی، تجهیز نقاط کلیدی به دوربین مدار بسته و راه اندازی شبکه ی بیسیم سریعاً اقدام نماید .