با هدف استفاده بهینه از منابع آبی؛
زهکش دشت مغان یکی از بزرگترین زهکشهای استان اردبیل بشمار میرود. زهآب خروجی کانالهای زهکشی این مزارع به مقدار فراوان از دسترس خارج میشود که مدیریت صحیح و بازگرداندن آن به مزارع به منظور آبیاری می تواند کمک شایانی نسبت به حل مشکل کم آبی نماید. اما این آبهای زهکشی شده به دلیل شستشوی نمکها و املاح موجود در خاک دارای شوری بالایی میباشد که استفاده مجدد آنها بایستی با بررسی دقیق عوارض جانبی بر خصوصیات شیمیایی، فیزیکی و هیدرولیکی خاک صورت گیرد. لذا در طرح تحقیقاتی مذکور با تهیه مدل فیزیکی روی خاک دست نخورده تهیه شده از دانشکده کشاورزی مغان، تاثیر ترکیب آب خام کانال آبیاری و زهاب شبکه در تیمارهای 100-0، 50-50 و 30-70 و با سه دوره نمونه برداری طی دو سال مطالعه شد که از جمله مهمترین دستاوردهای علمی و کاربردی آن می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
الف- نتایج مقایسه آماری دوسال حاکی از آن است که استفاده از آب زهکشی، میزان شوری و سدیمی بودن خاک را افزایش داده ولی این افزایش به اندازه ای نیست که خصوصیات فیزیکی و هیدرولیکی خاک را تحت تاثیر قرار داده و منجر به شوری و تخریب ساختمان خاک گردد.
ب- نتایج مقایسه آماری سال اول و دوم نشان داد که افزایش معنی داری در مقادیر اندازه گیری شده سال دوم نسبت به سال اول مشاهده شد اما این مقادیر به مرز شوری و سدیمی بودن خاک نرسیده است. بنابراین می توان گفت که با مدیریت صحیح استفاده از آب زهکشی رقیق شده با درصدهای ذکر شده به مدت دو سال مشکل خاصی را از نظر شوری و تاثیر روی خصوصیات فیزیکی و هیدرولیکی خاک ایجاد نخواهد کرد.
ج- پیشنهاد می گردد درصد اختلاط 30 درصد زهاب – 70درصدآب کانال برای آبیاری استفاده گردد. این نسبت اختلاط دارای ضریب اطمینان بالاتری بوده و در دراز مدت با مدیریت صحیح (دو سال با این نسبت و یک سال با آب کانال) آبیاری گردد تا احتمال تخریب خاک به حداقل برسد.
در این سمینار که با دعوت از مدیران و کارشناسان واحدهای تخصصی، امور آب شهرستانها و اساتید دانشگاه برگزار شد، پس از بحث و تبادل نظر کیفیت گزارش ارایه شده مطلوب ارزیابی گردید.