معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای اردبیل مطرح کرد؛
بهروز محمدی با بیان اینکه سهم کشور از منابع آب تجدید شونده دنیا فقط 0.36 درصد علیرغم داشتن یک درصد جمعیت جهان می باشد افزود: طی 10 سال گذشته میزان بارش سالانه کشور 413 میلیارد متر مکعب است که میزان آب قابل استحصال یا تجدید شونده 130 میلیارد متر مکعب و سرانه آب تجدید شونده در ایران نیز حدود 2000 متر مکعب در سال می باشد.
وی همچنین گفت: طی سالهای اخیر نیز متوسط بارندگی کشور از 250 میلیمتر در سال به 242 میلیمتر کاهش و منابع آب تجدید شونده کشور هم از 130 میلیارد به 120 میلیارد مترمکعب کاهش یافته است و سرانه آب تجدید شونده کشور نیز از 2000 مترمکعب به 1600 مترمکعب در سال تقلیل یافته است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای اردبیل از 164 میلیون هکتار کل اراضی کشور 18.8 میلیون هکتار درچرخه تولید محصولات کشاورزی را ، در حال حاضر اعلام کرد و تصریح نمود: از این مقدار 7.4 میلیون هکتار بصورت آبی، 6.3میلیون هکتار دیم، و بقیه بصورت آبی بهره برداری می شود و بیش از 92 درصد تولیدات کشاورزی ایران با آب مصرفی و کمتر از 8 درصد آن از طریق بارش و نزولات جوی تولید می شود در حالیکه در کشورهای اروپایی تنها 40 درصد تولیدات کشاورزی با آب مصرفی است و مابقی آن از طریق بارندگی تولید می شود.
وی راندمان آبیاری بخش کشاورزی در ایران حدود 32درصد بیان کرد و اظهار نمود: در ایران به ازای هرمترمکعب آب مصرفی 700 الی 900 گرم محصول تولید می شود این در حالیست که در دنیا به ازاء آن 2.5 کیلوگرم می باشد.
وی عوامل مؤثر در تشدید بحران درمنابع آب زیرزمینی را افزایش جمعیت و توسعه مراکز کشاورزی، اضافه برداشت ازچاههای مجاز و حفر و بهره برداری ازچاههای غیرمجاز، عدم استفاده بهینه و مؤثر از منابع آب، آلودگی ایجاد شده توسط فاضلاب خانگی و پساب حاصل از فعالیت صنایع و مشکلات اجرا و محدودیتهای قانون توزیع عادلانه آب اعلام کرد.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای اردبیل در خصوص سیاست های در نظر گرفته شده برای شاخص های طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی گفت: ایجاد تعادل بین منابع و مصارف در آب زیرزمینی در یک افق 20 ساله، جبران کسری سالانه حجم مخزن دشتها معادل 4.6 میلیارد متر مکعب تا پایان برنامه ششم (5% در پروژه خرید چاه کشاورزی کم بازده، 5% در پروژه جایگزینی پساب با چاههای کشاورزی، 4% در پروژه تغذیه مصنوعی، 6% در پروژه ها و طرح های آبخیزداری، 24% در انسداد چاههای غیر مجاز، 56% جلوگیری از اضافه برداشت چاههای مجاز)، جبران کسری حجم مخزن تجمعی 110 میلیارد متر مکعب در افق 20 ساله و بستر سازی فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی برای تداوم تعادل از جمله این سیاست هاست.
وی در نتیجه گیری این سیاست ها و برنامه ها تصریح کرد: کل آب تجدید شونده ایران 120 میلیارد مترمکعب است که سالانه 93.1 میلیارد متر مکعب یعنی حدود 80 درصد مصرف می کنیم که حدود 20 درصد بیش از حد بحران شدید آبی است.
بهروز محمدی در ادامه در خصوص پتانسیل منابع آبی استان گفت: استان اردبیل دارای 3132 میلیون مترمکعب آبهای سطحی، 355 میلیون مترمکعب آبهای زیرزمینی است که معادل 2.91 درصد آب تجدید پذیرکشور ( شامل حقابه های استان از آبهای ورودی) می باشد.
وی همچنین برخی علل نابسامانی دشت اردبیل را برداشت سالیانه نزدیک به 35 میلیون مترمکعب آب شرب شهری و روستائی از دهه هفتاد به بعد، خشکسالی حادث شده درطول بیش از یک دهه اخیر، محدود شدن تغذیه طبیعی دشت در اثر اجرای طرحهای توسعه منابع آب، اضافه برداشت تعداد 498 حلقه چاه مجاز با تخلیه 22 میلیون متر مکعب، وجود تعداد 58 حلقه چاه غیر مجاز در دشت اردبیل با تخلیه 4 میلیون متر مکعب، پائین بودن راندمان آبیاری در روشهای آبیاری سنتی رایج در منطقه و الگوی کشت نامناسب در دشت اردبیل بیان کرد.
وی در بیان اهم اقدامات انجام یافته نیزگفت: تشکیل اکیپ های گشت و بازرسی از سال 1382، نصب کنتورهای هوشمند آب و برق برروی چاههای کشاورزی، انسداد چاههای غیرمجاز، تقلیل منصوبات چاههای مجاز دارای اضافه برداشت، اصلاح و کسر 10 درصد از حجم پروانه های بهره برداری سالانه
هماهنگی اجرای سیستم های آبیاری نوین نظیر هیدروفلوم، اطلاع رسانی و فرهنگ سازی و ارتقای آگاهی های عمومی، مطالعه انتقال آب از حوضه قزل اوزن و اصلاح و کسر حجم برداشت پروانه های بهره برداری چاههای تغییر محل و کف شکنی شده بر اساس معدل میانگین 5 ساله از جمله این اقدامات است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای اردبیل در باره اهم اقدامات در احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی هم گفت: با کنترل، نظارت و مسلوب‌المنفعه نمودن چاههای فاقد پروانه مضر به مصالح عمومی و جلوگیری از اضافه برداشت توانسته ایم 110 حلقه چاههای غیر مجاز پر و مسلوب المنفعه کنیم که 3.45 میلیون متر مکعب آب صرفه جوئی شده است و از اضافه برداشت 53 حلقه چاه جلوگیری شده که میزان آب صرفه جوئی شده آن نیز 1.62 میلیون متر مکعب است و از حفر 165 حلقه چاه جدید جلوگیری شده که در کل 158 درصد برنامه این بخش در استان تحقق یافته است.
